چکیده:
امروزه در تحقیقات و گروه های تاریخی, به ویژه تاریخ اجتماعی جایگاه خانه و خانواده اهمیت زیادی دارد. خانواده عبارت است از مجموعه ای از افراد که به واسطه روابط سببی (عقد و ازدواج) یا نسبی (والدین, فرزندان, خواهر, برادر) به یکدیگر پیوند خورده اند. اینکه بینش حاکم بر سفرنامه نویسی در خصوص مسائل اجتماعی از جمله ازدواج و خانواده چه بوده است, همچنین ازدواج و خانواده در دوره قاجار از منظر سیاحان و سفرنامه نویسان اروپایی که از ایران دیدار داشته اند چه جایگاهی داشته و کدام یک از آداب و رسوم ازدواج و کارکردهای خانواده توجه سیاحان و سفرنامه نویسان خارجی را بیشتر به خود جلب کرده است, از جمله مواردی که تلاش شده است, در این پایان نامه با استفاده از سفرنامه های ترجمه شده به فارسی و به روش تحقیق تاریخی و شیوه توصیفی تحلیلی موردبحث و بررسی قرار گیرد.از جمله مواردی که مورد توجه سیاحان قرار گرفت اوضاع اجتماعی مردم بود. این اطلاعات در رابطه با موضوع این رساله و در مورد بررسی خانواده و ازدواج در دوره قاجار با تکیه بر سفرنامه های خارجی است به مسائلی مانند خواستگاری, مهریه, جهیزیه, شیربها, بله بران, حنابندان و رسومی از این دست در بین مناطق مختلف و اقشار گوناگون پرداخته است. در نظر سیاحان هیچ چیزی شگفت انگیزتر از مراسم عروسی ایرانیان نمی توان یافت. همچنین آداب روزهای عروسی, به حدی برای آن ها جالب بود که نمی توانستند آن را به سکوت برگزار نمود. اغلب سیاحان اروپایی پس از دیدار از ایران و مشاهده آداب و رسوم ایرانیان به مقایسه و ارزیابی این آداب و رسوم در بین مردم ایران و مردم کشورهای خود دست زده اند و عمدتا با دیدی اروپایی و تا حدی انتقادی نسبت به آداب و رسوم ایرانیان در باب ازدواج و تشکیل خانواده نگریسته اند.
