با تشکیل دولت صفوی و برقراری نظام متمرکز سیاسی، پس از یک دوره طولانی 900 ساله بعد از فروپاشی ساسانیان، حکومت صفویه به عنوان قدرتی جدید در دنیای اسلام مطرح شد و با صفآرایی سیاسی و عقیدتی در جهان اسلام و در برابر عثمانی مورد توجه اروپائیان قرار گرفت. کشورهای اروپایی به سبب کسب منافع سیاسی و تجاری با دولت عثمانی ارتباط برقرار میکردند؛ اما با برآمدن صفویان، سیاحان اروپایی زیادی با اهداف متفاوت به ایران سفر کرده و هر کدام گزارشها، یادداشتها و سفرنامههایی از خود در باره عصر صفوی به جا گذاشتند و پرتغال از جمله دولتهای اروپایی بود که با ایران باب روابط گشود. هدف پژوهش حاضر، پرداختن به این مسئله است که دلیل توجه دولت پرتغال به ایران عصر صفوی چه بود؟ و آنان چه فعالیتهایی در ایران انجام دادند؟ در راستای پاسخ به این پرسش اساسی، با تأکید بر منابع اصلی و پژوهشی و به روش توصیفی- تحلیلی تلاش شده است تا این موضوع واکاوی شود. یافتههای تحقیق نشان میدهد که پرتغالیها به دنبال اکتشافات جغرافیایی، اهمیت سوقالجیشی ایران و خلیج فارس، در قالب دستههای سیاسی، نظامی، تجاری و هیئتهای مذهبی به ایران آمده و به توسعه قدرت دریایی و تحکیم نفوذ خود در آبهای منتهی به اقیانوس هند پرداختند و علاوه برتجارت در منطقه هرموز، به ترویج و تبلیغ مسیحیت نیز دست زدند. در دوره شاه عباس صفوی، پرتغالیها که جهت رسیدن به اهداف خود، رفتار خشونتباری با مردم ایران داشتند، شکست خورده و مجبور به ترک ایران برای همیشه شدند.
