این کتاب نگاهی تحلیلی تطبیقی به سفرنامههای حج فارسی و عربی است.
سفر از دیرباز یکی از راههای انسان برای پاسخگویی به نیاز فطری او برای دانستن و کشف ناشناختهها بوده است. سفر بهترین راه برای آشنایی با ملتها، فرهنگ و تمدن اقوام دیگر، زدودن خستگی و فرسودگی جسمی و روحی، پیبردن به عظمت آفرینش، پالایش نفس و خودسازی است. مهمترین انگیزههای سفر از گذشته تاکنون عبارت بودهاند از: انگیزههای علمی، سیاسی، دینی، فرهنگی، گردشگری و درمانی. رونق سفرها و علاقهمندی انسان به سفر، دستاورد فرهنگی ـ ادبی ارزندهای بهنام ادبیات سفرنامهای را درپی داشته است.
به فراخور تنوع سفرها، طبیعی است که سفرنامههای گوناگونی نیز بهوجود آمده باشد، مانند سفرنامههای علمی، گردشگری و دینی. یکی از انواع سفرها سفرهای دینی است که پیشینهای بسیار دیرینه دارد. امروزه سفر حج بهعنوان یکی از مهمترین و، درعینحال، باشکوهترین سفرهای دینی بهشمار میآید که، افزون بر بُعد دینی، با مسائل سیاسی، فرهنگی و حتی اقتصادی نیز پیوند خورده است.
از این منظر، مطالعهٔ این دست متون و مقایسهٔ آنها با هم، در کنار مطالعهٔ بسترهای تاریخی و اجتماعی آنها، میتواند یافتههای ارزشمندی را در این حوزه بازیابی کند. افزون براین، مطالعهٔ تطبیقی این آثار میتواند ابعاد بیشتری از روابط تاریخی و فرهنگی ملتها را در مواجهه با یکدیگر تبیین و ریشهیابی کند. بنابراین، یکی از فواید مطالعهٔ تطبیقی سفرنامهها این است که، از خلال آن، میتوان به تصویرشناسی ملتها در ادبیات یکدیگر دست یافت. بازنگری و بازخوانی سفرنامهها بهعنوان اسنادی مهم در شناخت هویت ملتها میتواند ما را در شناخت ریشههای سوءتفاهمات موجود، که میان آنها شکل گرفته، یاری کند. در کنار آنچه دربارهٔ اهمیت سفرنامهها بیان شد، جستوجوهای انجامگرفته حاکی از آن است که، ازنظر مقایسهای، تاکنون پژوهشی میان سفرنامههای فارسی و عربی انجام نشده است. بر این اساس، کتاب سرزمین وحی به روایت سفرنامه نویسان معاصر به تحلیل و مقایسهٔ سفرنامههای حج عربی و فارسی مربوط به سالهای ۱۳۳۰ ـ ۱۳۶۰ ق اختصاص یافت.
کتاب به پیشنهاد سرکار خانم فاطمه احمدی