سفرنامه‌ها همیشه کتاب‌های جذابی هستند. ما را با نگاه مردم به دنیا آشنا می‌کنند و از حال و احوال دنیا خبر می‌دهند. دنیایی که ما در آن نبودیم یا شاید نتوانیم به آن ناحیه سفر کنیم. سفر به سرزمین گیلان، سرزمینی با فرهنگ غنی و فضایی دلنشین و سبز باید سفری جذاب باشد. در کتاب پنج سفرنامه گیلان با سفرنامه‌ی افراد مختلفی که در سال‌های ابتدایی قرن حاضر به گیلان سفر کرده بودند، آشنا می‌شویم و گیلان را از دریچه‌ی نگاه آنان می‌بینیم. اولین سفرنامه‌ی کتاب پنج سفرنامه گیلان، از ادموند ادنوان است، سفرنامه‌های سعید نفیسی، علی‌اکبر سیاسی، سلطان محمد عامری و عباس مسعودی نیز سفرنامه‌های بعدی کتاب هستند.
بخشی از کتاب پنج سفرنامه گیلان
این بندة ضعیف بیچاره با یکی از این لتکـاچی‌هـا کـه اهـل محـل، گـداهای نره‌غول سامره را به آنها ترجیح می‌دهند کنار آمده و سوار قـایق شـدم. رودخانـه پیربازار در مرداب انزلی مـی‌ریـزد و در دهانـة مـرداب تعـدادی قـایق بـزرگ و کوچک من جمله ناو سلطنتی یعنی کشتی منحصربه‌فـردی کـه در اختیـار دولـت ایران است مشاهده می‌گردد. ناو مخصوص اعلی‌حضرت ناصرالدین‌شاه به انـدازة یکی از زورق‌های معمولی کوچکی است که روی رودخانه تیمز کـار مـی‌کنـد و به طرزِ بسیار زشت و زننده‌ای روی آن را نقاشی و رنگ‌آمیزی کرده‌اند. بنده که تـا آن تاریخ ناو سلطنتی به این ابتذال ندیده بودم زیرا همه چیزش قراضه و فرسـوده است و اصولاً متناسب با شئون سلطنتی نخواهد بود و با ایـن وصـف مـی‌گوینـد فرماندة آن درجة دریاسالاری دارد.
صدای گلوله‌ها که در فضا طنین‌انداز می‌گردد آقای دریاسالار میفرماید: «آهـا! خوب زود متوجه شدند که چه شخصیت مهمی کشتی را هدایت می‌کنـد و ایـن تیراندازی مسلماً به پاس احترام ورود اینجانب انجام می‌گیرد.»
جناب فرمانده بـا همین تصورات باطل و واهی راه خود را ناگهان به طرف ساحل ادامه می‌دهد کـه ناگهان با شلیک دومی مواجه می‌شود. آقای دریاسالار باز هم بـه روی بزرگـواری خود نمی‌آورد و ادامة تیراندازی را به عنوان احترام و تجلیل تلقی می‌کنـد ولـی بـا شلیک سوم که گلوله‌ای به قسمت جلوی کشـتی اصـابت مـی‌کنـد تـازه متوجـه می‌شود که بایستی بیرق شیر و خورشید را پائین بیاورد.
فهرست:
- یادداشت حوزه هنری گیلان
- مقدمه
- سفرنامه ادموند ادنوان به گیلان در مه ۱۸۸۰ میلادی
- سفرنامه سعید نفیسی به گیلان در نوروز ۱۳۰۶ ش
- سفرنامه علی‌اکبر سیاسی به گیلان در شهریور ۱۳۰۶
- سفرنامه سلطان محمد عامری به گیلان در تیر ۱۳۰۸
- سفرنامه عباس مسعودی به گیلان در بهمن ۱۳۱۵
- نمایه
توضیح از سایت
