رسول جعفریان در سال ۱۳۴۳ شمسی در خوراسگان از توابع اصفهان به دنیا آمد. وی یکی از اساتید تاریخ حوزه علمیه قم می‌باشد.
دوره دبستان را در زادگاهش گذراند سپس برای ادامه تحصیل به اصفهان آمد و دوره راهنمایی را در این شهر آغاز کرد. پس از چندی به دلیل علاقمندی‌اش به دروس دینی به مدرسه ذوالفقار رفت و مطالعه دروس جدید را در مدارس شبانه ادامه داد. در مدت اقامت در اصفهان، به صورت آزاد از مدارس دینی دیگری استفاده می‌کرد.
رسول جعفریان در سال ۱۳۵۷ و در آستانه پیروزی انقلاب، برای ادامه تحصیلات حوزوی، راهی شهر مقدس قم شد. نخست به مدرسه خان رفت و سپس در مدرسه رسالت، به ادامه تحصیل پرداخت.
وی در قم از درس اساتیدی چون حضرات آیات جوادی آملی ، مصباح یزدی ممدوحی، گرامی بهره برد. سال ۵۸ با آثار و مؤسسه آیت‌الله مصباح یزدی آشنا شد و در کلاس‌ها و دوره آموزشی آن مؤسسه شرکت کرد و با بازگشایی دانشگاه‌ها، در سال ۵۹ به تدریس معارف اسلامی و تاریخ اسلام در دانشگاه‌های اصفهان و تهران مشغول شد. در همین اوان آشنایی وی با بزرگانی چون حضرات آیات احمدی میانجی و روحانی و بخصوص سید جعفر مرتضی عاملی مطالعات تاریخی او را شکل داد و در ادامه از او مورخی محقق ساخت که در حوزه علمیه به این عنوان شهرت یافت.
استاد جعفریان در تحول تاریخ نگاری در حوزه علمیه و ایجاد مراکز علمی تاریخ، نقش مهمی ایفا کرد. مدیریت برخی این مراکز و گروههای علمی- پژوهشی و تاسیس کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران خدمتی بزرگ به تاریخ پژوهان و محققان و دانشجویان این رشته است.
وی هم اکنون ضمن تالیف و تحقیق و انتشار آثار جدید بخصوص در نشر مورخ که وابسته به کتابخانه تاریخ است، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و رئیس کتابخانه ملی مجلس است.
آثار استاد جعفریان فراوان است. اولین اثر او در سال ۶۴ هجری شمسی با عنوان «پیش درآمدی بر شناخت تاریخ اسلام» منتشر شد، کتب متعدد او در زمینه تاریخ اسلام و تشیع و ایران و اخیرا درباره تاریخ معاصر ایران برای محققان این رشته ارزشمند و راه گشاست؛ اگرچه این آثار در حوزه تاریخ محدود نشده و علوم دیگر مرتبط با تاریخ را نیز در بر می‌گیرد.
مهم‌ترین تالیفات وی عبارتند از: تاریخ سیاسی اسلام حیات فکری سیاسی امامان شیعه ، تاریخ تشیع در ایران، اندیشه تفاهم مذهبی در قرن ششم و هفتم هجری، افسانه تحریف قرآن، قصه خوانان در تاریخ اسلام، جغرافیای تاریخی و انسانی شیعه، مرجئه، تاریخ و اندیشه، مقالات تاریخی (شامل دفترهای متعدد با مقالات فراوان تاریخی و غیر تاریخی)، تاریخ تحول دولت و خلافت، تاریخ ایران اسلامی (شامل چندین دفتر)، منابع تاریخ اسلام، صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست و چند اثر دیگر در باره صفویه، تاملی در نهضت عاشورا، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی سیاسی ایران، برگ‌هایی از تاریخ حوزه علمیه قم. از این مورخ معاصر، مقالات متعددی نیز در مجلات و مجموعه‌ها یا زیر نظر وی منتشر شده است.
http://wikifeqh.ir/
سفرنامه های حج و سفرنامه های مسلمین، نیز بخشی دیگر از دغدغه های استاد رسول جعفریان است، که مجموعه 9 جلدی سفرنامه های حج قاجاری و بعلاوه مقالات متعدد و مقدمه های طولانی و با ارزش بر هر یک از سفرنامه های تصحیح شده، از جمله تلاش ها و کوشش های استاد جعفریان برای معرفی و شناخت ادبیات و ژانر سفرنامه نویسی حج می باشد.
رزومه آثار استاد جعفریان : https://rtis2.ut.ac.ir/
